De ruïne van Huis te Merwede
Ieder tweede weekend (zaterdag en zondag) van september vinden de ‘Open Monumentendagen’ plaats in Nederland. Een goede reden om wat aandacht te besteden aan “onze buren”. Op slechts een steenworp afstand van het hoofdkantoor van Kapp ligt namelijk Huis te Merwede. Aan de achterzijde van ons pand kijken we uit op de oude ruïne, dat wat ooit een kasteel was met alles erop en eraan; slotgracht, ophaalbrug, kantelen en torens.
Al meer dan zeshonderd jaar staat het Huis te Merwede als een verlaten ruïne aan de gelijknamige rivier, de Merwede. Dordtenaren van nu kennen de ruïne vooral als plek voor een korte wandeling of picknick. Hoewel de omgeving inmiddels minder romantisch is, brengt dit oudste gebouw van Dordrecht de middeleeuwse geschiedenis tot leven.
Huis te Merwede kende twee bouwfasen. De ruïne hoort bij het tweede huis dat hier rond 1350 werd gebouwd en er ongeveer uitzag als het bekendere Slot Loevestein. Er woonden edellieden, die een rol speelden in het politieke bestuur van het graafschap Holland. Ze kregen grondgebied toegewezen met specifieke bestuurlijke rechten en een verdedigbaar woonhuis. Bij machtsconflicten in de vijftiende eeuw liep het huis veel schade op. Door de St. Elisabethsvloed van 1421 kwam Huis te Merwede rondom in het water te liggen en werd het voorgoed onbewoonbaar. Alleen een restant van de woontoren, de donjon, bleef over. Pas begin twintigste eeuw werd dit land opnieuw ingepolderd en lag de ruïne weer op het droge, aan de rivier. In de oorlogsjaren vonden uitvoerige opgravingen plaats. De talrijke vondsten maken nu deel uit van de collectie van het Regionaal Archief.
Honderden jaren na de bouw is de omgeving van het kasteel wederom erg bedrijvig. De omliggende kantoren zijn niet zo fraai gebouwd als Huis te Merwede ooit was, maar voor ons is deze plek het hart van de organisatie, zoals Huis te Merwede dat was voor de kasteelheren toentertijd.
Bron: VVV Dordrecht / Rijksmonumenten.nl